Berber

Berber


Stokmaat:	1.50 - 1.55 meter
Kleur:	schimmel, bruin, zwart
Land van herkomst:	Noord-Afrika.
Link naar stamboek:	http://www.abcb.be/

De Berber is, net als het andere bekendere Oosterse paard de Arabier, een woestijnpaard maar hij verschilt sterk van de Arabier in uiterlijk en karakter. Er is een theorie die beschrijft dat de Berber is ontstaan uit een geïsoleerd groepje wilde paarden, dat ontsnapte aan de verwoestingen van de IJstijd. Als dit waar zou zijn, zou het ras ouder zijn dat de Arabier maar bij gebrek aan bewijsmateriaal is dit niet aan te tonen. Er bestaat een onderverdeling in rassen tussen de zuivere Berber en de Berber-Arabier (kruising van Berber en Arabier).

Geschiedenis

De oorspronkelijke Berberpaarden leefden al in 1200 voor Christus en ze werden gehouden door Noord-Afrikaanse nomaden. Tijdens de diverse moslim-oorlogen in de 7e en 8e eeuw werd de Berber gebruikt als oorlogspaard. De paarden waren moedig, wendbaar en snel. Tijdens oorlogen werd met een speciale tactiek gestreden, de ruiters hadden 2 paarden bij zich in het gevecht waarbij het 2e paard de kwetsbare linkerzijde van de ruiter beschermde door de aanvallers te bijten of te slaan.

Het Berberpaard was en is een volwaardig lid van de nomadenfamilie. De veulens werden van kleins af aan te midden van de andere dieren en mensen in het tentenkamp aan een touwtje gezet. Hierdoor groeide er van jongs af aan een sterke band tussen paard en ruiter. Merries mochten in de tent veulenen waarna ze gewassen en versierd werden met bandages en sieraden.

Het aanhankelijke en vriendelijke karakter speelde eeuwen lang een belangrijke rol in de fokkerij van de nomaden. Als een hengst het gewenste vriendelijke karakter niet vererfde betekende dat onverbiddelijk het einde van zijn dekcarrière en vaak ook van zijn leven.

De Berber-Arabier is geen toevallige kruising maar een eeuwen geleden opgezette fokrichting om een nog sneller en wendbaarder oorlogspaard te fokken. In de loop der tijd werd de Berber-Arabier steeds populairder waardoor er nu nog slechts enkele duizenden zuivere Berbers zijn, de meeste oude bloedlijnen zijn verweven met Arabische lijnen.

De Berber speelde een grote rol in de ontwikkeling van diverse rassen in West-Europa en Noord Afrika. In de Spaanse rassen zoals de Andalusiër zijn nog veel kenmerken van de Berber te herkennen. Tijdens de middeleeuwen werd de hogeschooldressuur populair aan de Europese hoven. De Berber en Berber-Arabier waren uitermate geschikte paarden om deze oefeningen uit te voeren. De bekende grondlegger van de hedendaagse rijkunst Le Pluvinel omschreef de Berber als volgt:” ik houd veel van deze barbaarse paarden voor het Hoge School rijden vanwege de buitengewone toegenegenheid om sierlijk en met een bijzondere ijver de oefeningen uit te voeren”.

Ook meer noordelijke rassen zoals de Engelse volbloed en de Connemara hebben veel te danken aan de Berber. In de vroege middeleeuwen (11-12e eeuw) werden Berbers naar de Koninklijke Stoeterijen van Engeland verscheept. De vos Barbary, de favoriet van de Engelse Koning Richard II was een van deze paarden die als renpaarden gebruikt werden in het middeleeuwse Engeland. Deze renpaarden liggen aan de basis van de huidige Engelse volbloed.

In Frankrijk zijn tot op heden nog Berber-invloeden te vinden in diverse rassen: de Limousin, eerst gefokt als een krijgspaard werd gekruist met Berbers om meer snelheid te verkrijgen. Ook de Camargue dankt veel van zijn uiterlijk aan de Berber. Een belangrijke Berber uit de Franse geschiedenis is Marengo, de grijze Berber-Arabier van Napoleon. Het paard werd in Egypte gevangen en werd Napoleons vaste rijdier tijdens veldslagen. Na de veldslag bij Waterloo werd het paard door Britse soldaten gevangen om in Engeland tentoongesteld te kunnen worden. Hij stierf op een geschatte leeftijd van 38 jaar , zijn skelet is tentoongesteld in het National Army Museum in Chelsea, Londen.

Tot zelfs in Amerika reiken de genen van de Berber; de wilde Mustangs stammen af van de Iberische paarden die door de Spaanse Conquistadores meegebracht werden en die op hun beurt weer afstamden van de Berbers.

Met portugees hoofdstel

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben een 2000 Berberhengsten samen met Duitse warmbloedpaarden een onvoorstelbare lange en harde reis tot diep in Rusland gemaakt in dienst van het 42e Duitse Ruiterregiment. Enkel de harde en sobere Berberhengsten hebben de tocht overleefd. Op de terugreis werden een 200-tal Berberhengsten verkocht en ingezet in de Poolse warmbloedfokkerij en een 20-tal Berberhengsten is in de Trakhenerfokkerij terechtgekomen.

Tegenwoordig komt de Berber nog steeds voor in landen zoals Algerije, Marokko en Tunesië maar de aantallen lopen schrikbarend hard achteruit. Binnen de Maghreb-landen wordt met behulp van speciale fokprogramma’s en overheidssteun de Berber-fokkerij ondersteund. Merries kunnen tegen betaling van een kleine bijdrage door een van de goedgekeurde staatshengsten gedekt worden.

Stamboek

Er is een overkoepelende organisatie OMCB (Organisation Mondiale de Cheval Barbe) opgericht waaronder de fokkerij van Berbers en Berber-Arabieren valt. Deze organisatie werd in 1988 in Algerije opgericht en ondersteunt de stamboeken van Algerije, Marokko, Tunesië, Frankrijk en Duitsland. Om de Europese belangen van de Berber te behartigen is in 2000 het OECB opgericht met hierin vertegenwoordigers van fokverenigingen in Belgie, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. In Nederland is geen Berber-fokverenging actief.

In Duitsland is de VFZB-fokvereniging (Verein der Freunde und Zuchter des Berberpferdes e.v.) opgericht en in 1994 officieel door het OMCB erkend. Dit is een gesloten stamboek, wat inhoudt dat er geen nieuwe paarden meer in opgenomen worden. Enkel paarden uit de eigen fokkerij of uit de fokkerij van leden van de OMCB worden nog toegelaten. Deze fokvereniging stelt hoge eisen aan de kwaliteit en heeft een eigen keuringssysteem ontwikkeld voor de jaarlijkse keuringen.

Exterieur

In de loop der eeuwen zijn de Berber en de Arabier vaker gekruist waardoor de 2 types ontstonden. De Berber en Berber-Arabier horen bij de barokke paarden. Ze staan in het vierkantsmodel en hebben een krachtige brede hals en een korte sterke rug. Een sterke, ronde achterhand met hangend kruis en weelderige staart en manen zorgen voor de typische barokke uitstraling.

In tegenstelling tot de Arabier heeft de Berber een lang en bol hoofd, een aflopend kruis en een laag aangezette staart. Dankzij de invloed van de Arabier zijn de Berbers meestal schimmel maar oorspronkelijk was het ras zwart of bruin. De benen zijn soms koehakkig maar dit belemmert de gangen niet. De schouders zijn vlak en meestal steil. De benen zijn slank gebouwd en hard, de hoeven zijn smal en bikkelhard.

De Berber-Arabier moet de goede eigenschappen van de Berber en de Arabier verenigen. De Berber-Arabier heeft een meer oosterse uitstraling en is wat lichter en eleganter gebouwd dan de zuivere Berber. Ook zijn de gangen ruimer en met meer zweefmoment.

Beide types hebben vloeiende, lichtvoetige bewegingen waarbij een sterke achterhand zorgt voor een grote tredzekerheid. De paarden tonen een natuurlijke aanleg voor verzameling.

Karakter

De Berber is moedig, evenwichtig en leergierig. Het paard bindt zich makkelijk aan de eigenaar en is werklustig. Zoals nodig voor een woestijnpaard, is de Berber opvallend taai, erg sober en heeft hij een groot uithoudingsvermogen.

De Berber-Arabier heeft eigenschappen van beide rassen in zich. Hij combineert hardheid en robuustheid met een kalm karakter, schoonheid, uithoudingsvermogen en snelheid.

Gebruik

De Berber is geschikt voor diverse takken van paardensport. Door zijn grote uithoudingsvermogen is het een uitermate geschikt paard voor Endurance. Ook westernrijden en dressuur gaan de Berber goed af. Het rustige, evenwichtige karakter maakt van de Berber ook een uitermate geschikt recreatie- en showpaard. ^[1] ^[2] ^[3]