Geplaatst 
Op zaterdag 2 april om 15.30 uur wordt de documentaire van Fryslân DOK, "Het Zwarte Goud: Van elke tijd" uitgezonden. In deze documentaire wordt de geëmigreerde Symon Attema gevolgd, die in Amerika Friese paarden voor zijn vader verkoopt. Het Friese ras wordt in Amerika steeds populairder, vooral nadat Hollywood het ras ontdekte toen de Fries Ariaan (Tornado) een belangrijke rol speelde in de film "The Legend of Zorro" met Antonio Banderas.
In de documentaire komt historicus, kunstenares en schrijfster Jorieke Savelkouls aan het woord. Jorieke, bij ons bekend onder haar Boktnaam JoSav, maakt in dit eerste deel van "It Swarte Goud" een start met de uitleg van de geschiedenis van het Friese paard. In oude geschriften zijn aanwijzingen gevonden dat Friese paarden al ten tijde van het begin van de jaartelling als krijgspaard werden ingezet. Jorieke deed hier wetenschappelijk onderzoek naar en schreef er een boek over.
[VOLG] - topic
In haar topic [PP] [VOLG] Ons nationale televisiedebuut hield ze iedereen al op de hoogte van de vorderingen en de totstandkoming van de documentaire en het boek, en hoe ze als historicus met een specialisatie in Oosterse paardenculturen expert van het Friese ras werd.
Gedurende acht en een halve maand lazen en leefden de volgers mee met de ontwikkelingen rond de documentaire en het boek.
De auteur
Jorieke Savelkouls studeerde in 2010 cum laude af als historicus aan de Universiteit van Amsterdam. Ze specialiseerde zich in internationale betrekkingen, Europese geschiedenis, koloniale geschiedenis, Niet-Westerse geschiedenis en geschiedenis van de Koude Oorlog. Als historicus had ze zich onder andere gespecialiseerd in de geschiedenis van paarden, het ontstaan van paardenrassen en de rol van het paard door de tijd, hoewel haar interesse in eerste instantie bij Oosterse paardenrassen lag en in het bijzonder bij de Akhal-Teke.
Voor "de liefde" verhuisde ze echter van Zuid-Limburg naar Friesland en kwam ze in contact met het Friese paard. Vanwege een "boek in wording" van Jorieke over Oosterse paarden, werd ze benaderd om een wetenschappelijk artikel te schrijven over het Friese paard en dan vooral om de mythes rondom de geschiedenis van het ras goed en wetenschappelijk onderbouwd uit te pluizen. Eén van de mythes die nooit gestaafd kon worden, was dat Romeinse krijgers vroeger op Friezen gereden zouden hebben. "Een artikel" werd echter "een boek" en al gauw vond de uitgever dat het "Hét boek over het Friese Paard" moest worden.
Het boek
Vanaf 22 maart ligt het boek "Het Friese Paard" in de winkel. In paperback uitgevoerd, voorzien van een prachtige mystiek zwarte omslag met Fries, zodat de prijs (19,90 euro) geen belemmering hoeft te zijn om het boek te kopen.
In ruim 200 bladzijdes, verdeeld over vier delen, vertelt Jorieke de geschiedenis van het Friese Paard (deel 1), van "Het Friesch Paarden-Stamboek" (deel 2), de Fries als exportprodukt (deel 3) en over de huidige Fries, een product van de geschiedenis (deel 4)
Het Friese paard is één van de meest iconische paardenrassen ter wereld. Daarnaast is het één van de oudste paardenrassen van Europa. In vier delen vertelt Jorieke hoe ver het Friese ras teruggaat in de geschiedenis. Hoe het kleine "Friese Landras" evolueerde en zich met de Friese bevolking en met Friesland zelf mee ontwikkelde. Dat het ras pas sinds de oprichting van het stamboek rond 1900 zijn definitieve kleur (zwart) kreeg, maar daarvoor ook bruinen, vossen en zelfs schimmels kende. Ze vertelt hoe het ras vanaf het begin áltijd heel veelzijdig gefokt en gebruikt is geweest; in periodes van welvaart als luxe koetspaard, harddraver en dressuur- showpaard; in tijden van oorlog meer barok gefokt als oorlogspaard, in armoede als middelzwaar landbouwpaard en na de mechanisatie als sportpaard.
Hoewel bovenstaande, zo beknopt neergezet, overkomt als droge stof, heeft Jorieke het boek makkelijk en heel prettig leesbaar weten te houden en voorzien van heel veel foto's en illustraties. Als historicus heeft ze elk hoofdstuk aan het eind voorzien van "noten", een lijst van geschriften vanwaar de informatie vandaan komt.
De geschiedenis; de opkomst, bijna ondergang en de wederopbloei van het Friesche Stamboek wordt in deel 2 op zeer interessante wijze en tot in de kleinste details beschreven. Van Stoeterij De Oorsprong waar de verbetering van het ras begon, de problemen tijdens de Tweede Wereldoorlog, tot het erkennen van inteeltproblemen door de smalle fokbasis en de enorme groei van het ras na het gebruik van kunstmatige inseminatie.
In de laatste twee delen gaat Jorieke in op de belangstelling voor de Fries in andere landen. Zo wordt het Friese ras als verbeteraar van andere rassen, zoals de Oostenrijkse Kladruber, ingezet. Daarnaast gaat Jorieke in op het verwantschap met andere rassen zoals bijvoorbeeld de Fell pony. Ook is het doel waarvoor de Fries wordt aangekocht vaak verschillend. In Engeland genieten ze bijvoorbeeld de reputatie van koetspaarden voor lijkwagens en in China als showpaard.
Een zeer prettig lezend boek, onmisbaar in de boekenkast van elke Friezenliefhebber of - fokker en dat het mijns inziens verdient om in een hardcover-editie uitgegeven te worden.
De documentaire, waarin ook Jorieke en haar boek te zien zijn, wordt uitgezonden op zaterdag 2 april om 15.30 uur op NPO 2. De herhaling vindt plaats op zondag 3 april om 12.55 uur en ook op zondag op Omrop Fryslân om 17.10 uur
Uitzending van 30 maart door Omrop Fryslân (vanaf ca 13.20 minuten)
. En je kunt het ook online bekijken via de site van de omrop. 
niet goed gelezen, sorry. 
(zegt de kleindochter van een heeeeel eigenwijze Fries 
